Hoe stressbestendig je bent, ligt voor een deel al vast bij je geboorte
Hoe stressbestendig je bent, ligt voor een deel al vast bij je geboorte
Waarom kan de één onder grote werkdruk staan of veel verantwoordelijkheden dragen zonder er stress door te krijgen, terwijl een ander al stress krijgt van de enkele gedachte erover?
Dat stress pas slecht is als het chronisch is, is voor de meeste mensen niet nieuw. Gezonde spanning zorgt voor betere prestaties en het maakt ons leven spannender. Het houd je scherp en je voelt dat je lééft. Als de situatie die zorgde voor deze gezonde spanning, voorbij is, komt je lichaam tot rust en zal het zich weer herstellen. Je hebt dan een gezonde balans tussen in- en ontspanning.
Chronische stress
Als de spanning te groot is of te lang voortduurt, dan slaat het om van gezonde in ongezonde spanning. Ook hiervan kun je herstellen, als deze spanning niet te lang duurt. Is dat wel het geval, dan spreek je van chronische stress. Het lichaam krijgt geen tijd om te herstellen en onze hormoonbalans wordt verstoord. Dit geeft onder meer klachten als slecht slapen, vermoeidheid en depressieve gevoelens.
Wil je je fit en energiek voelen dan is het dus essentieel dat je zorgt voor voldoende gezonde spanning in je leven maar dat je voorkomt dat je last krijgt van chronische stress. Maar hoe komt het dat de één veel sneller last heeft van chronische stress dan een ander?
Opvoeding
Hoe stressbestendig je bent hangt deels af van je opvoeding, de huidige omstandigheden waarin je verkeert en je achtergrond. Voelde je als kind bijvoorbeeld veel druk om te presteren dan zal je eigenwaarde voor een groot deel bepaald worden door wat je bereikt in het leven en zal je altijd streven naar het beste. Dit leidt onverkort tot een stressvol leven. Hetzelfde geldt als je als kind veel bekritiseerd bent, eenzaam bent geweest of juist overbezorgd bent opgevoed. Je zal moeilijker zonder paniek met moeilijke situaties om kunnen gaan dan wanneer je in een liefdevolle en ondersteunende omgeving bent opgegroeid.
Daarnaast heeft je huidige situatie invloed op je stressbestendigheid. Heb je bijvoorbeeld geldzorgen of loopt je relatie niet lekker, dan kun je onder flinke druk staan. Stress van buitenaf kun je er nauwelijks nog bij hebben.
Ook je persoonlijkheid speelt een rol. Zo zullen introverte mensen zich bij stress eerder terugtrekken dan extraverte mensen. De stressdrempel van introverte mensen zal hoger liggen dan bij iemand die meteen gaat “rennen” bij stress.
Hormonen
Maar er is nog een andere reden, die vaak vergeten wordt. Een hormonale reden. Als de moeder tijdens haar zwangerschap veel last heeft gehad van stress, kan dit bij de baby leiden tot een (bijna) bijnieruitputting. Het teveel aan cortisol (stresshormoon) dat de moeder in haar lichaam heeft, wordt namelijk doorgegeven aan de foetus. De foetus krijgt een overload aan cortisol waar het zich geen raad mee weet. De foetus reageert daar op door zelf cortisol aan te maken, wat leidt tot oververmoeide bijnieren bij de geboorte. Daarnaast leidt dit tot een chronisch tekort aan serotonine. En serotonine is het hormoon dat je rustig en kalm maakt. Heeft je moeder dus veel stress gehad tijdens de zwangerschap, dan zal je je hele leven minder stressbestendig zijn en zal meer moeite hebben om rustig en kalm op een situatie te reageren dan mensen die niet of nauwelijks stress hebben ervaren in de baarmoeder.
Helaas kan je hier niets aan veranderen. Gelukkig werkt de enkele wetenschap dat dit nu eenmaal zo is, voor veel mensen al helend. Het geeft immers een stuk erkenning van wie je bent en hoe je functioneert. Daarnaast is het zeer nuttige informatie bij de aanpak van stress-gerelateerde klachten.
Herken je jezelf hierin en vermoed je dat je mogelijk met oververmoeide bijnieren en een laag serotonine gehalte bent geboren? Check het zelf! Een typisch uiterlijk kenmerk is de ringvinger die beduidend langer is dan de wijsvinger.